Thay thế cho Quyết định 28/2014/QĐ-TTg năm 2014, Bộ Công Thương vừa gửi văn bản số 7970/BCT-ĐTĐL đến Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện mới.

Các công nhân EVNHANOI kiểm tra mối nối cấp điện trên địa bàn Hà Nội. Ảnh: TTXVN phát

Các công nhân EVNHANOI đang kiểm tra các mối nối cấp điện ở Hà Nội. Ảnh: TTXVN công bố

Rút còn 5 bậc.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, biểu giá điện mới sẽ bao gồm 5 bậc thay vì 6 bậc hiện tại, với bậc thấp nhất là từ 0-100 kWh và bậc cao nhất là từ 701 kWh trở lên. Giá điện bậc 5 được đề xuất là 3.612,22 đồng/kWh cho các kWh từ 701 trở lên.

Về cụ thể:

+ Bậc 1: cho 100 kilowatt-giờ đầu tiên, giá điện là 1.806,11 đồng mỗi kilowatt-giờ.

+ Trong Bậc 2, giá điện cho kWh từ 101 đến 200 là 2.167,33 đồng/kWh; trong Bậc 3, giá điện là 2.729,23 đồng/kWh; trong Bậc 4, giá điện là 3.250,99 đồng/kWh; và trong Bậc 5, giá điện là 3.612,22 đồng/kWh cho kWh từ 701 trở lên.

Giá điện cho mỗi bậc được thiết kế lại theo nguyên tắc đã nêu trên và nhằm hạn chế tối đa tác động tới các hộ sử dụng điện.

Để đảm bảo giá điện ổn định cho các hộ nghèo và hộ chính sách xã hội có mức sử dụng điện thấp (chiếm 33,48% tổng số hộ), hãy giữ nguyên giá điện hiện hành cho bậc đầu từ 0-100 kilowatt-giờ. Đối với các hộ sử dụng điện từ 401 đến 700 kilowatt-giờ và trên 700 kilowatt-giờ, phần chênh lệch giảm chi phí điện. Trong các bậc từ 101 đến 200 kilowatt-giờ và từ 201 đến 300 kilowatt-giờ, hãy giữ nguyên giá điện hiện hành.

Bộ Công Thương tuyên bố: “Giá điện cho các bậc từ 401-700 kWh và từ 701 kWh trở lên được thiết kế nhằm bù trừ doanh thu cho các bậc thấp.”

Bộ Công Thương nói rằng ưu điểm của phương án này là đơn giản và dễ hiểu vì nó giảm giá điện từ 6 bậc hiện có xuống còn 5 bậc.

Ngoài ra, để thể hiện tình trạng tiêu thụ điện thực tế và khuyến khích việc sử dụng điện hiệu quả hơn, các bậc được ghép lại để tăng khoảng cách tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc cao hơn. Đồng thời hạn chế được một phần mức tăng giá điện trong những tháng đổi mùa.

Bộ Công Thương cho rằng mức tăng giá giữa các bậc là hợp lý, với chênh lệch giá hai lần giữa bậc đầu và bậc cuối cùng. Điều này phù hợp với xu hướng chung của các quốc gia trên toàn cầu nhằm khuyến khích sử dụng điện hiệu quả.

Mỹ có 2,2 lần mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng ở Nam California, Hàn Quốc có 3 lần, Lào có 2,88 lần và Thái Lan có 1,65.

Khoảng 98% hộ có mức sử dụng điện dưới 710 kWh.

Phương pháp này có nhược điểm là các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện cao từ 711 kilowatt giờ mỗi tháng trở lên—khoảng 2% tổng số hộ—sẽ phải trả tiền điện thêm.

Điện sạc xe tính tốt nhất là gì?

Theo báo cáo và tính toán được thực hiện bởi Tập đoàn Điện lực Việt Nam và tư vấn được đưa ra trong Đề án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, giá bán điện cho sản xuất hiện không phản ánh đầy đủ chi phí kinh doanh và sản xuất điện (thấp hơn so với chi phí phân bổ).

Bộ Công Thương cho rằng có thể áp dụng ngay cách tính giá điện cho cơ sở lưu trú du lịch bằng cách tính giá điện sản xuất. Điều này đảm bảo rằng lộ trình từng bước được xác định chính xác và đủ cho nhóm khách hàng sản xuất.

Do giá bán điện cho giờ thấp điểm của nhóm khách hàng “cơ sở lưu trú du lịch” hiện thấp hơn nhiều so với giá bán lẻ điện bình quân (từ 52% đến 56%), nên phần thiếu hụt doanh thu do bổ sung nhóm khách hàng này có thể được bù đắp.

Tuy nhiên, nhược điểm của cách tiếp cận này là các doanh nghiệp sản xuất sẽ chịu tác động tăng giá từ 1,27% đến 3,85%, ảnh hưởng tiêu cực đến ngành sản xuất.

Ngoài ra, về giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện, Bộ Công Thương đã nghiên cứu để bổ sung nhóm khách hàng là trạm, trụ sạc xe điện. Cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho trạm, trụ sạc xe điện được xây dựng trên cơ sở giá điện phản ánh chi phí sản xuất mà trạm/trụ sạc gây ra cho hệ thống điện (phương án 1).

Tuy nhiên, Bộ này cũng nhận được nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề này, cụ thể: Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đề nghị áp dụng giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện theo giá kinh doanh (phương án 2); Bộ Giao thông vận tải và Công ty TNHH Kinh doanh thương mại và dịch vụ Vinfast đề nghị áp dụng giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện theo giá sản xuất (phương án 3).

“Bộ Công Thương cho rằng do phương án 3 áp dụng giá bán lẻ điện cho sản xuất đối với mục đích sạc xe điện sẽ phát sinh bù chéo từ các nhóm khác hàng khác, do vậy không phù hợp với chủ trương được quy định tại nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, theo đó không thực hiện bù chéo giữa các nhóm khách hàng nên Bộ Công Thương kiến nghị không xem xét phương án này mà chỉ xem xét phương án 1 và phương án 2 để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định, lựa chọn phương án áp dụng.

Ngoài ra, Bộ Công Thương đang xem xét việc bổ sung nhóm khách hàng là trạm sạc và trụ sạc xe điện để giảm giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện. Phương án 1: Cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho trạm, trụ sạc xe điện tính toán chi phí sản xuất mà trạm hoặc trụ sạc xe điện gây ra cho hệ thống điện.

Nhưng Bộ này đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau liên quan đến vấn đề này. Ví dụ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đề xuất áp dụng giá bán điện cho hoạt động sạc xe điện theo giá kinh doanh (phương án 2) và giá sản xuất (phương án 3).

Bộ Công Thương tuyên bố rằng việc áp dụng giá bán lẻ điện cho sản xuất đối với mục đích sạc xe điện trong phương án 3 sẽ gây ra bù chéo đối với các nhóm khách hàng khác do đó không phù hợp với chủ trương được nêu trong nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị